یه گزارش فصل اندیشه : نوشتاری از غلامحسین رهبرنیا – پرویز سارانی؛ با پیشرفت علم و تکنولوژی و تحولات عظیمی که در ارتقای سطح سلامت و بهداشت عمومی در سطح جهان به وجود آمد رشد جمعیت دنیا سرعت زیادی به خود گرفت به طوری که در چهل سال اخیر جمعیت دنیا دو برابر شد و این رشد جمعیت بیشتر در مناطق شهری تمرکز کردند و پدیده‌ای به نام حاشیه نشینی را به وجود آوردند .عدم مدیریت دقیق شهری در تمرکز خدمات شهری و رشد اقتصادی در مرکز شهرها باعث شد روستاییان به شهرها مهاجرت کنند که یا به دلیل نبود ظرفیت جمعیتی در شهرها و یا نداشتن توان مالی برای اسکان در شهرها به صورت خودسرانه و بدون برنامه‌ریزی شهری در اطراف شهرها سکنی گزیدند که باعث گسترش کالبدی شهر بدون برنامه‌ریزی شهری و ایجاد معضلات اجتماعی و اقتصادی در مرزهای شهری شد.
ایران هم جزء کشورهایی هست که بحث حاشیه‌نشینی یکی از معضلات اساسی شهروندان است به طوری که در بحث مناظرات رقابتی ریاست جمهوری در دوره اخیر یکی از بحث‌های محوری رقابت جهت مقابله با این معضل بزرگ شد.
شهروندانی که نتوانسته‌اند جذب نظام اقتصادی و اجتماعی شهر شوند تا از امکانات و خدمات آن استفاده کنند که عدم مدیریت صحیح شهری در شهرهای ایران شاید یکی از مهم‌ترین عاملیت تشدید معضلات حاشیه‌نشینی باشد.
حاشیه‌نشینی در کلانشهرهای ایران بیشتر به چشم می‌خورد. شیراز جزء کلانشهرهایی است که معضلات حاشیه نشینی در آن بیداد می‌کند به طوری که جمعیت حاشیه‌نشینی حدود ۲۰۰ هزار نفر یعنی یک پنجم جمعیت شیراز است و دلیل آن هم این است که بافتهای تاریخی و فرسوده و تاریخ ساز شهر شیراز در جرگه حاشیه‌نشینان محسوب شده که در این قضیه دو معضل اساسی به چشم می‌خورد یکی معضل حاشیه نشینی دوم معضل بافتهای قدیمی و تاریخی فرهنگی .
راهکارهایی جهت بهبود وضعیت موجود و جلوگیری از معضلات بیشتر حاشیه نشینی؛
۱- در اختیار دادن مدیریت شهری به دست متخصصین شهرساز
۲- تفکیک بافتهای فرسوده و تاریخی فرهنگی از بافتهای حاشیه‌نشین
۳- جلوگیری از افزایش کالبدی شهر در قالب حاشیه‌نشینی
۴- تشکیل کمیته مشترک از متخصصین ادارات مربوط به خدمات شهری از قبیل شرکت آب وفاضلاب شهری ،شرکت گاز ،اداره آب منطقه‌ای، سازمان محیط زیست و شهرداری جهت بهبود وضعیت حاشیه‌نشینی
۵-جلوگیری از موج دوم حاشیه‌نشینی با استفاده از تفکیک اراضی حاشیه دوم به کاربری زراعی و ایجاد تسهیلات جهت آبیاری با سیستم نوین جهت کشت زراعی همراه با شغل و تولید به نحوی که حاشیه‌نشینان مایحتاج کشاورزی مورد نیاز مرکز شهر را تولید و به بازار شهر بفرستند.
حال اگر هر کاری به اهلش سپرده شود بیمار به پزشک شهر به شهرساز و متخصصین در جایگاه خودشان قرار بگیرند شاید دغدغه‌ها کمتر شود و شهروندان از حق و حقوق شهروندی خود بر خورد شوند.
